Jak poinformował Paolo Gentiloni, unijny komisarz do spraw gospodarczych, w środę Komisja Europejska zdecydowała o przyjęciu polskiego Krajowego Planu Odbudowy. Umożliwi to przyznanie naszemu krajowi ponad 30 miliardów euro w ramach Funduszu Odbudowy. Dziennikarze RMF.fm i TVN 24 dowiedzieli się kiedy Polska otrzyma środki oraz czy wciąż możemy je stracić.
Ponad rok czekania
Fundusz Odbudowy jest specjalnym programem gospodarczym przygotowanym przez unijnych polityków na lat 2021-2027. Jego celem jest odbudowa unijnej gospodarki po kryzysie związanym z koronawirusem. W ramach programu Unia rozdziela między państwa członkowskie kwotę 760 miliardów euro, w tym 390 miliardów dotacji i 360 miliardów pożyczek. Włącznie z pieniędzmi wpisanymi w unijny budżet państwa członkowskie otrzymają w tych latach blisko 2 biliony euro.
Większość krajów UE otrzymała już pieniądze z FO. Jak dotąd wypłat nie otrzymały Polska i Węgry. Ich Krajowe Plany Odbudowy nie zostały przyjęte przez Komisję Europejską przez oskarżenia o brak praworządności w tych krajach. KPO to plan wydatkowania otrzymanych pieniędzy przez kraj członkowski, którego przyjęcie jest konieczne do przyznania pieniędzy. Polski plan został przekazany już ponad rok temu, KE 5 maja 2021 r.
W celu uzyskania pieniędzy polski rząd prowadził z Komisją Europejską negocjacje dotyczące głównie Izby Dyscyplinarnej, która według KE powstała nielegalnie. Po rozpoczęciu się rosyjskiej inwazji na Ukrainę rozmowy z Polską przyspieszyły na skutek proukraińskiej ofensywy Polski. Ta zjednała nam wielu sojuszników w UE. Skutkiem tego było zawarcie porozumienia i przyjęcie w ubiegłym tygodniu zmian w systemie sądowniczym zgodnych z oczekiwaniami KE, w tym likwidacja Izby Dyscyplinarnej.
KPO wreszcie przyjęty
Przyniosło to oczekiwany efekt i, jak powiedział włoski komisarz, Gentiloni, KPO został odblokowany przez KE. Wczoraj Przewodnicząca KE z Niemiec, Ursula von der Leyen, przyjechała do Warszawy aby uroczyście przyjąć wniosek do Rady Europejskiej o realizację polskiego planu odbudowy.
Zgodnie z KPO Polska otrzyma w najbliższych latach 23,9 miliardów euro bezzwrotnych dotacji oraz 11,5 miliarda euro w ramach pożyczek. Pieniądze te rząd ma przeznaczyć m.in. na cyfryzację danych i dofinansowanie w systemie opieki medycznej, wsparcie dla polskiej zielonej energetyki, czy wysłanie w kosmos pierwszego polskiego satelity do 2025 r.
Kiedy pierwsze wpłaty?
Jak nieoficjalnie dowiedziało się radio RMF.fm, pierwsza wypłata pieniędzy z FO trafi do Polski pod koniec 2022 r. Natomiast jako „nierealistyczny” urzędnicy unijni mieli określić polski plan przekazania pierwszych pieniędzy już we wrześniu tego roku.
Natomiast korespondent TVN poznał, również nieoficjalny, pełny grafik unijnych dotacji z KPO. Mają one być przekazywane w pierwszym i trzecim kwartale każdego roku w kwotach od 3 do 5,5 miliardów.
Komisja stawia warunki
Komisja Europejska nie gwarantuje, jednak, że wszystkie pieniądze będzie wypłacać. Jak informują media, KE zastrzegła sobie prawo do zaprzestania wypłacania Polsce dotacji. Stanie się to jeśli ta wprowadzi jakiekolwiek prawo łamiące tak zwane „kamienie milowe” określające główne kwestie poruszane przez UE w negocjacjach z Polską. Dodatkowo ma zostać wprowadzony nowy „kamień milowy” w 2023 r. Umożliwi on KE weryfikację jak wygląda proces sprawdzania decyzji dotychczasowej Izby Dyscyplinarnej.
Miejmy nadzieję, że ten ani przyszłe rządy nie zaprzepaszczą uzyskanego kompromisu i nie doprowadzą do ponownego zablokowania pieniędzy dla Polski. Będą one potężnym wsparciem dla rozwoju polskiej gospodarki i nie warto ryzykować utraty ich.
Źródła: PAP, TVN 24, WP, Onet, Interia, Prosta Ekonomia
