Na początku tego miesiąca zaczęły obowiązywać przepisy, które obniżają podatek dochodowy PIT z 18 do 17 proc. dla wszystkich podatników oraz dodatkowo zmniejszają PIT dla osób pracujących przez ponad dwukrotne podniesienie kosztów uzyskania przychodów. To kolejna pozytywna zmiana w podatkach – od sierpnia osoby poniżej 26. roku życia mogą w ogóle nie płacić podatku PIT, a wcześniej w znaczący sposób został obniżony CIT dla mniejszych firm – z 19 do 9 proc. Wiele osób zastanawia się, czy te obniżki są bezpieczne dla budżetu. Mają powody do niepokoju?
Wpływy z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT) oraz podatku dochodowego od osób prawnych (CIT) to istotne źródło dochodów zarówno budżetu państwa, jak i jednostek samorządu terytorialnego – warto przypomnieć, że w 2019 r. udział jednostek samorządu terytorialnego w PIT wynosi 49,93 procent, a w CIT 22,86 procent. Musimy zaznaczyć, że w 2018 r. odnotowano najwyższy w ostatnim dziesięcioleciu wzrost dochodów zarówno z podatku PIT, jak i z podatku CIT. Cyfry mówią wiec same za siebie – wpływy z PIT w 2018 r. wyniosły 110,8 mld zł i – co warto zaznaczyć – były dla porównania aż o 28 mld zł wyższe niż w 2015 r. Wpływy w 2018 r. z podatku CIT wyniosły 44,3 mld zł i były również znacznie wyższe niż w 2015 r. – aż o 11 mld zł.
Czemu zawdzięczamy tak znaczący, wręcz skokowy wzrost wpływów podatkowych zarówno w podatku PIT jak i CIT?
Powyższy wzrost to wynik zarówno dobrej sytuacji makroekonomicznej, jak również szeregu działań mających na celu zwiększenie stopnia przestrzegania przepisów podatkowych, ograniczających straty z tytułu oszustw oraz unikania opodatkowania. Do działań tych zaliczyć należy publikowanie ostrzeżeń przed optymalizacją podatkową, wdrożenie dla wszystkich przedsiębiorców systemu miesięcznego raportowania sprzedaży i zakupów (JPK), czy też wprowadzenie klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania. Podjęto również szereg działań legislacyjnych w obszarze podatków dochodowych mających na celu uszczelnienie systemu podatkowego, polegających w szczególności na rozdzieleniu źródeł przychodów w podatku CIT, limitowaniu wysokości kosztów uzyskania przychodów, wprowadzeniu minimalnego podatku dochodowego od wartości nieruchomości komercyjnych, wprowadzeniu nowych przepisów dotyczących leasingu samochodów osobowych, ograniczeniu cienkiej kapitalizacji, modyfikacji przepisów dotyczących zagranicznej jednostki kontrolowanej, podatkowej grupy kapitałowej.
Czy jednak nie ma obawy, że to efekty krótkotrwałe, związane z szybkim poprawianiem dziurawego prawa i nadrabianiem zaległości po nieskutecznej administracji podatkowej funkcjonującej w latach poprzednich?
Działania te w sposób trwały wpływają na wzrost dochodów z tytułu podatków dochodowych. Tendencja ta utrzymuje się także w bieżącym, 2019 r. W okresie styczeń – lipiec 2019 r. łączne wpływy budżetu państwa i jednostek samorządu terytorialnego z podatku PIT wyniosły 67,3 mld zł i były wyższe o 8,0 mld zł – czyli o 14 procent – od wpływów w analogicznym okresie 2018 r. Natomiast wpływy z podatku CIT wyniosły 31,9 mld zł i były wyższe o 5,3 mld zł – czyli o 20 procent – od wpływów w analogicznym okresie 2018 r. Pragnę podkreślić, że uszczelnienie systemu podatkowego traktowane jest priorytetowo i będzie w dalszym ciągu kontynuowane. Aktualnie prowadzone są prace związane z projektem ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Projekt przewiduje m.in. implementację dyrektywy w zakresie rozbieżności w kwalifikacji struktur hybrydowych dotyczących państw trzecich.
Kończy się rok podatkowy i wielu podatników już myśli o rozliczeniu. Obecnie podatnicy, którzy są właścicielami lub współwłaścicielami budynku mieszkalnego jednorodzinnego, mogą korzystać z nowej preferencji w PIT, z tzw. ulgi termomodernizacyjnej. Eksperci podatkowi mówią jednak, że to skomplikowane i nieopłacalne dla podatników. Jaka jest Pana opinia na ten temat?
W ostatnich latach państwo intensyfikuje działania nakierowane na przyspieszenie procesu poprawy jakości powietrza w Polsce. Dotrzymanie norm jakości powietrza, wynikających z krajowych i unijnych przepisów w zakresie ochrony powietrza – w tym także ograniczenie smogu w sezonie grzewczym– jest jednym z priorytetów polityki rządu Prawa i Sprawiedliwości. Osiągnięcie tego celu wymaga różnorakich przedsięwzięć, w tym stworzenia zachęt finansowych dla obywateli do aktywnego włączenia się w walkę ze smogiem. Dlatego też od tego roku wprowadziliśmy nową ulgę podatkową, tzw. ulgę termomodernizacyjną. Stanowi ona uzupełnienie oferty pomocy państwa w realizacji przedsięwzięć termomodernizacyjnych dla osób będących właścicielami lub współwłaścicielami budynków mieszkalnych jednorodzinnych, które będą w stanie sfinansować przedsięwzięcie termomodernizacyjne bez udziału środków publicznych.
Ulga przeznaczona jest dla podatników, którzy opłacają podatek według skali podatkowej, podatek według 19 procent stawki podatku, a także ryczałt od przychodów ewidencjonowanych. W ramach tej ulgi, odliczeniu od dochodu będą podlegały wydatki na materiały budowlane, urządzenia i usługi, związane z realizacją przedsięwzięcia termomodernizacyjnego w budynku mieszkalnym jednorodzinnym, które zostanie zakończone w ciągu 3 kolejnych lat. Wykaz wydatków możliwych do odliczenia w ramach ulgi określono w rozporządzeniu Ministra Inwestycji i Rozwoju w sprawie określenia wykazu rodzajów materiałów budowlanych, urządzeń i usług związanych z realizacją przedsięwzięć termomodernizacyjnych.
Odliczenie jest limitowane i nie może przekroczyć 53 000 zł w odniesieniu do wszystkich realizowanych przedsięwzięć termomodernizacyjnych w poszczególnych budynkach, których podatnik jest właścicielem lub współwłaścicielem. Dotychczas nie wpłynęły do Ministerstwa Finansów sygnały świadczące o tym, że podatnicy postrzegają warunki korzystania z ulgi za skomplikowane. Niemniej jednak, ponieważ jest to nowe rozwiązanie w podatku PIT, dla ułatwienia podatnikom korzystania z tej preferencji w Ministerstwie Finansów przygotowane zostały objaśnienia podatkowe. Mam nadzieję, że dzięki wyjaśnieniom i licznym przykładom zawartym w objaśnieniach podatnicy poczują się pewniej i unikną błędów w korzystaniu z ulgi.
Czy Ministerstwo Finansów zamierza wprowadzić zmiany w tym zakresie?
Obecnie nie rozważamy zmian przepisów dotyczących tego odliczenia. Podatnicy będą po raz pierwszy odliczać wydatki na przedsięwzięcia termomodernizacyjne w zeznaniach podatkowych składanych za ten rok. Na analizy związane z tą ulgą jest stanowczo za wcześnie. Ewaluacja jej efektów nastąpi po akcji rozliczeniowej podatku PIT za 2019 r. Wówczas będziemy mogli ocenić „popularność” ulgi termomodernizacyjnej.
