Senat wyraził opinię rządowej nowelizacji ustawy o podatku akcyzowym. Przewiduje ona podwyżkę o 10% akcyzy na alkohol i wyroby tytoniowe. Zmiany mają wejść w życie już 1 stycznia 2020r.
Dołączona do projektu opinia Senatu mówi, że zaproponowany termin "rodzi niebiezpieczeństwo naruszenia konstytucyjnych standardów".
"Zgodnie z ugruntowanym orzecznictwem Trybunału Konstytucyjnego, z klauzuli demokratycznego państwa prawnego z art.2 Konstytucji, której pochodną jest zasada ochrony zaufania do państwa i stanowionego przez nie prawa, wynika konstytucyjna zasada dostatecznie długiego okresu pomiędzy ogłoszeniem, a wejściem w życie ustawy" – czytamy w opinii.
Odpowiednio długie vacatio legis, zdaniem legislatorów, ma umożliwić zainteresowanym podmiotom zapoznanie się ze zmianami w regulacjach prawnych i zezwolić im na dostosowanie się do zmian w stanie prawnym. Standardem jest 14-dniowy czas od dnia ogłoszenia zmian.
Jeśli zaś chodzi o ustawy podatkowe inne niż dotyczące podatków rozliczanych w skali roku, brakuje jednoznacznych zasad rządzących długością vacatio legis. Przyjęte jest, że ze względu na regulowaną materię, w do takich ustaw stosuje się stosunkowo długi, najczęściej wykraczający poza zasadniczy, "okres spoczywania". Ponadto z uwagi na zasady, jakimi kieruje naliczanie i rozliczanie akcyzy, jest uzasadnione, by zmiany w ustawie o podatku akcyzowym były wprowadzane w życie z początkiem miesiąca.
"Określenie wejścia w życie ustawy datą kalendarzową może jednak nieść za sobą ryzyko skrócenia vacatio legis poza jej konstytucyjne standardy, czy wręcz jej pominięcia lub nadania mocy wstecznej wprowadzanym zmianom. Takie niebezpieczeństwo może wynikać ze zbyt późnego przedłożenia Parlamentowi projektu ustawy z określoną kalendarzowo datą wejścia w życie lub przedłużania się procesu legislacyjnego w samym Sejmie i Senacie" – przeczytać można w opinii.
Senat zwraca uwagę, że w następstwie uchwalenia ustawy jest jeszcze potrzebny czas na jej rozpatrzenie przez Senat i podpisanie przez prezydenta.
"Konstytucyjne terminy na rozparzenie ustawy przez Senat i podpisanie ustawy przez Prezydenta to odpowiednio 30 dni od dnia przekazania i 21 dni od dnia przedstawienia do podpisu" – zaznaczono.
"Przyjęty w opiniowanej ustawie termin wejścia w życie ustawy na dzień 1 stycznia 2020 r. może rodzić niebezpieczeństwo niedochowania konstytucyjnym standardom przyjętym we wskazanych wyżej orzeczeniach Trybunału Konstytucyjnego. Aby uniknąć tego rodzaju zagrożenia, należy zaproponować poprawkę zachowującą zasadę, zgodnie z którą ustawa wprowadzająca zmiany w podatku akcyzowym powinna wejść w życie z początkiem miesiąca, przy jednoczesnym poszanowaniu minimalnej vacatio legis" – uważają prawnicy Senatu.
Zaproponowano zatem rozwiązanie, aby zmienić przepis tak, by ustawa weszła w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie określonej, wskazanej w regulacji, liczby dni od dnia ogłoszenia zmian.
JS/Business Insider
