Na podstawie art. 15zzd ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. z 2020 r. poz. 374, ze zm.; dalej: „Specustawa”), starosta może, na podstawie umowy, udzielić mikroprzedsiębiorcy jednorazowo pożyczki na pokrycie bieżących kosztów prowadzenia działalności gospodarczej do wysokości 5 000 zł. Równocześnie, jak wskazuje ust. 7 przedmiotowego artykułu, pożyczka ta wraz z odsetkami na wniosek mikroprzedsiębiorcy podlega umorzeniu, pod warunkiem, że mikroprzedsiębiorca będzie prowadził działalność gospodarczą przez okres 3 miesięcy od dnia udzielenia pożyczki. We wniosku o umorzenie mikroprzedsiębiorca oświadcza pod rygorem odpowiedzialności karnej, że prowadził działalność gospodarczą przez okres 3 miesięcy od dnia udzielenia pożyczki.
W ocenie rzecznika MŚP powyższe warunki i tryb ubiegania się o umorzenie pożyczki są nadmierną i nieproporcjonalną regulacją. Zgodnie bowiem z art. 67 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2019 r. poz. 1292, ze zm.) tworząc prawo z zakresu działalności gospodarczej, należy kierować się zasadami proporcjonalności i adekwatności, dążąc do ograniczenia obowiązków informacyjnych, zwłaszcza gdy wymagane informacje są przekazywane przez obowiązanych organom władzy publicznej na podstawie obowiązujących przepisów.
W związku z powyższym, pismem z dnia 21 maja 2020 r. Adam Abramowicz skierował do wicepremier Jadwigi Emilewicz wniosek legislacyjny o zmianę przedmiotowych przepisów poprzez wprowadzenie zasady, że umorzenie mikropożyczki następuje z mocy prawa – po spełnieniu ustawowych warunków. Rzecznik MŚP wskazał przy tym, że na podstawie ustawy z dnia 6 marca 2018 r. o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej i Punkcie Informacji dla Przedsiębiorcy (Dz. U. z 2019 r. poz. 1291, ze zm.) organy władzy publicznej dysponują aktualnymi informacjami niezbędnymi do weryfikacji spełnienia kryteriów do umorzenia mikropożyczki. Co więcej, w ocenie rzecznika MŚP obecna konstrukcja umorzenia pożyczki przewidzianej w art. 15zzd Specustawy, będącej jednym z popularniejszych instrumentów pomocowych, może w niedalekiej przyszłości wygenerować liczne konflikty społeczne, które w ostatecznym rozrachunku zepsują dobry wizerunek wszystkich programów pomocowych przygotowanych przez rząd (tzw. Tarcza Antykryzysowa i Tarcza Finansowa). Warto też zaznaczyć, iż na analogiczny problem zwrócił uwagę Pan Andrzej Gawron (Poseł na Sejm IX Kadencji) w swojej interpelacji (nr 6147) z 14 maja 2020 r. co dowodzi, że przedmiotowe zagadnienie nie ma charakteru jednostkowego.
Ponadto do rzecznika MŚP docierają sygnały, iż starostowie w umowach pożyczki zawieranych z przedsiębiorcami przewidują dodatkowy (pozaustawowy) wymóg złożenia wniosku o jej umorzenie w terminie 14 dni od dnia spełnienia przesłanki uprawniającej do tego. Powoduje on po stronie pożyczkobiorców problemy w praktycznym stosowaniu, np. od kiedy właściwie należy liczyć ten termin. Wyeliminowanie obowiązku składania wniosku w tym zakresie rozwiązałoby dodatkowo i ten problem.
