Niekwestionowanym liderem biznesowym w tej części Polski jest firma Pronar z niewielkiej miejscowości Narew, będąca największym pracodawcą na Podlasiu. Powstałe w latach 80. przedsiębiorstwo, początkowo produkujące ciągniki i maszyny rolnicze, pełni rolę swoistego pomostu między wschodem a zachodem. Współpracuje zarówno z lokalnymi jak i wschodnimi oraz zachodnimi partnerami. Eksportuje swoje produkty do wszystkich krajów Unii Europejskiej, Skandynawii, Rosji, na kontynent afrykański, do obu Ameryk i Nowej Zelandii. O rozmachu prowadzonych przedsięwzięć świadczy także rozbudowana oferta firmy, obejmująca oprócz ciągników i maszyn także produkcję tworzyw sztucznych, materiałów hutniczych, maszyn komunalnych, leśnych, melioracyjnych i budowlano-drogowych, profili stalowych, części i zespołów do maszyn.
Marszałek województwa Artur Kosicki zauważył, że działania tej firmy pokazują, iż możliwy jest rozwój niejako w „gospodarce obiegu zamkniętego”, czyli budowa i rozwój relacji współpracy oraz integracja klientów, dystrybutorów, kontrahentów z różnych branż, przy czym znajduje się miejsce na producentów żywności, przedsiębiorstwa z branży hotelowej, czyli wszystko to, co wspiera działalność podlaskich przedsiębiorców. Jak zapewnił Kosicki, władze lokalne chętnie wspierają rozwój takiej działalności: – Wspólnie jesteśmy silniejsi, a współdziałając lokalnie możemy nawet konkurować z wielkimi koncernami.
Tym, co liczy się w tym rejonie kraju szczególnie, jest także troska o środowisko. –Nie można zapomnieć, że Podlasie jest zielonymi płucami Polski – powiedział marszałek. Dlatego priorytetowo wspierane są te projekty i przedsięwzięcia, które uwzględniają aspekty środowiskowe. Ma to także znaczenie dla rozwoju innych branż w województwie.
Wartą uwagi inicjatywą oddolną wywodzącą się z Podlasia jest zrzeszenie detalicznych sprzedawców żywności – Grupa Chorten. Sylwia Olechno, nominowana niedawno przez białostocką lożę Business Centre Club do tytułu Menadżera Roku, stoi na czele tego zrzeszenia właścicieli ponad 2000 sklepów spożywczych, zatrudniających 2200 pracowników. Współpraca wielu właścicieli sklepów detalicznych, jak twierdzi Olechno, przede wszystkim umożliwia uzyskanie efektu skali, stworzenie skutecznych narzędzi do prowadzenia własnych firm oraz oferowania klientom korzystniejszych cen. Jak podkreśliła, oprócz wsparcia działalności biznesowej bardzo ważne są dla Grupy przedsięwzięcia mające na celu rozwój społeczności lokalnych, stąd realizowane są liczne projekty i programy wsparcia – zarówno dla pracowników i ich rodzin (m.in. poprzez fundusz pomocowy) jak i okolicznych instytucji, np. domów dziecka czy szpitali. Imponujący rozwój Grupy (w 2012 r. zrzeszającej 200, a obecnie ponad 2000 sklepów) mówi sam za siebie. Ta „Perła biznesu” może coraz skuteczniej konkurować z zagranicznymi koncernami. Jak podkreśliła zarządzająca Grupą, będzie to możliwe wtedy, gdy polscy konsumenci wybierać będą produkty z polskich sklepów, od polskich producentów – a w ten sposób najskuteczniej wspierać rozwój rodzimych przedsiębiorstw.
Wśród prezentowanych podczas Forum Ekonomicznego „pereł Podlasia” jest też nowe przedsięwzięcie z Suwałk M-Windykacja, którego założycielem jest Marek Olszewski. Jak twierdzi, oprócz profesjonalizmu oferowanych usług jego startup wpisuje się zupełnie w lokalne uwarunkowania i troskę o środowisko – w firmie nie ma tradycyjnego obiegu dokumentów, który zastąpiły cyfrowe rozwiązania, a serwery zasilane są z alternatywnych źródeł energii.
Działalność lokalnych przedsiębiorstw wspiera lokalny Klaster Obróbki Metali, nastawiony zwłaszcza na rozwój technologiczny, tworzenie innowacji i wsparcie edukacyjne. Jego prezes Sebastian Rynkiewicz podkreślił rolę edukacji i odpowiedniego przygotowania pracowników chcących podjąć zatrudnienie w podlaskich firmach. – Ważne dla nas jest to, żeby każdy młody człowiek mógł się uczyć informatyki, robotyki, automatyki, dla firm w podlaskim – przyznał. Jak podkreślił, jednym z głównych zadań klastra jest wsparcie w tym zakresie. Przykładowym przedsięwzięciem edukacyjnym realizowanym we współpracy z partnerami z Hiszpanii i Niemiec jest projekt symulacji rzeczywistego procesu spawania w warunkach „cyber-fizycznych”. Wart uwagi, jego zdaniem, jest także fakt, że strona polska pełni rolę lidera – integratora tego rozwiązania.
Przykłady z Podlasia pokazują, że podana przez przedstawicieli „pereł biznesu” recepta na sukces może przynieść wymierne rezultaty – nie tylko gospodarcze, ale i społeczne. Wygląda na to, że hasło strategii rozwoju województwa podlaskiego do roku 2030, czyli „Ambitne Podlaskie” – jest skutecznie realizowane.