Z danych zebranych przez GUS wynika, że tak zwane ekonomiczne przestoje z 2020 roku w jednakowy sposób odbiły się na aktywności zawodowej kobiet i mężczyzn, zdecydowanie pogarszając sytuację ludzi młodych. Z drugiej strony pandemia COVID-19 przyczyniła się do wprowadzenia nieznanych do tej pory rozwiązań prawnych i technologicznych, które najprawdopodobniej na stałe zagoszczą w praktyce funkcjonowania wielu organizacji.
Pandemia nie różnicuje?
Dane GUS jednoznacznie wskazują, że obostrzenia związane z wirusem w jednakowym stopniu odbiły na obu płciach. Warto jednak zauważyć, że tzw. „efekt pandemii COVID-19” miał inny przebieg w przypadku kobiet, a inny w przypadku mężczyzn. W przypadku sytuacji zawodowej kobiet pandemia miała najsilniejszy negatywny wpływ przed wprowadzeniem tak zwanych tarcz antykryzysowych. Dzięki rządowym programom pomocowym połączonym ze zmianami przepisów oraz wprowadzeniem pracy zdalnej udało się utrzymać zatrudnienie w wielu branżach. W konsekwencji czego w ostatnim kwartale 2020 r. odnotowano przyrost liczby pracujących kobiet.
W przypadku mężczyzn zależność między wprowadzeniem wsparcia ze strony państwa, a liczbą aktywnych zawodowo mężczyzn nie jest już tak widoczna. Podobnie jak kobiety mężczyźni najsilniejszy wpływ pandemii odczuli na początku wprowadzenia obostrzeń. W trakcie 2020 roku wskaźnik zatrudnionych mężczyzn stopniowo się zwiększał.
Pracujemy krócej
W 2020 r. – w porównaniu z sytuacją rok wcześniej – skróceniu uległ przeciętny tygodniowy czas pracy. W I kwartale 2020 r. pracowaliśmy średnio o ok. 40 minut w porównaniu z rokiem poprzednim, zaś w II kwartale 2020 r. o 25 min (z ok. 37 h 35 min do 37 h 10 min). W najbardziej newralgicznych sektorach, takich jak opieka zdrowotna czy pomoc społeczna, czas pracy na skutek pandemii uległ wydłużeniu (w III i IV kwartale o prawie 20 min i o ok. 10 min).
W I kwartale 2020 r. – w porównaniu z analogicznym okresem 2019 r. – ubyło ponad 124 tysięcy pracujących w wieku 15–34 lata. W II kwartale sytuacja uległa pogorszeniu, ponieważ ubyło 329 tysięcy młodych pracujących, zaś w III kwartale zmniejszenie tej zbiorowości wyniosło 356 tysięcy. W IV kwartale populacja uległa lekkiemu polepszeniu, bowiem liczba osób młodych aktywnych zawodowo zmalała o 329 tysięcy.
Praca zdalna
Na skutek pandemii do polskiego obrotu prawnego weszło pojęcie pracy zdalnej, W II kwartale 2020 r. pracę z domu regularnie wykonywało 1493 tys. osób, co stanowiło 9,2 proc. wszystkich pracujących.
Jak wskazuje GUS, w III kwartale, tj. po zniesieniu części obostrzeń „okołocovidowych” w trybie home office pracowało regularnie 520 tys., tj. 3,3 proc. pracujących. W IV kwartale, po ponownym wzroście liczby zachorowań i wprowadzonych w związku z tym obostrzeniach w gospodarce, populacja osób regularnie pracujących zdalnie ponownie przekroczyła milion osób (1009 tys.), a odsetek pracujących w tej formie osób wyniósł 6,1 proc.