Co zrobić z kryzysem demograficznym? Ekspercka analiza rządowej strategii

7 września miała miejsce oficjalna prezentacja analizy polskiej polityki demograficznej, przygotowanej przez analityków i ekspertów Instytutu na Rzecz Kultury Prawnej Ordo Iuris i Collegium Intermarium. Punktem wyjścia do przygotowanej ekspertyzy była przedstawiona w ostatnim czasie przez Pełnomocnika Rządu ds. Polityki Demograficznej „Strategia Demograficzna 2040”. Stanowi ona obszerny raport na temat obecnej sytuacji demograficznej Polski i wyzwań stojących przed naszym państwem w tym zakresie, jak również zbiór postulatów mających na celu zwiększenie współczynnika dzietności w naszym kraju w horyzoncie czasowym do roku 2040. Dokument ten uznać należy za najbardziej szczegółowy i kompleksowo opisujący to zagadnienie w historii III RP, dlatego też został on skrupulatnie przeanalizowany i zaopiniowany przez zespół analityczny Ordo Iuris i Collegium Intermarium.

Cel główny wyszczególniony w ramach rządowego projektu stanowi „wyjście z pułapki niskiej dzietności i zbliżenie się do poziomu dzietności gwarantującego zastępowalność pokoleń”, a jego realizacja ma odbywać się poprzez dążenie do osiągania celów szczegółowych, w ramach których wyróżnione zostały m.in. zabezpieczenie finansowe rodzin, popularyzacja kultury sprzyjającej rodzinie, rozwój rynku pracy przyjaznego rodzinie, poprawa systemu edukacji czy rozwój opieki zdrowotnej. Analitycy zwrócili uwagę na poszczególne płaszczyzny, na których wymienione założenia powinny być realizowane, wskazując zarówno na propozycje systemowych usprawnień, jak również na potencjalne problemy wynikające z kryzysu demograficznego w sposób oczywisty dostrzegalnego w całym zachodnim świecie.

Podczas prezentacji wspomnianej analizy, kluczowe punkty obszernej, bo liczącej ponad 170 stron analizy omówione zostały przez uczestników panelu dyskusyjnego poprowadzonego przez dr Filipa Furmana, Pełnomocnika ds. kierunków badawczych Collegium Intermarium. Analityk Centrum Nauk Społecznych i Bioetyki Ordo Iuris Gabriela Szewczuk dokonała ewaluacji środków wsparcia instytucjonalnego udzielanego obecnie rodzicom przez państwo i wskazała na wielkie znaczenie tła kulturowo-społecznego w kształtowaniu trendów demograficznych. Niestety, bardzo często jest to w powszechnej świadomości pomijane na rzecz przyczyn wynikających z sytuacji materialnej rodzin, przez co aparat instytucjonalny nie jest dostosowany do jakiegokolwiek działania w tym zakresie. Patryk Miernowski, Analityk Centrum Prawa Międzynarodowego Ordo Iuris, opowiedział natomiast o powiązaniach polityki demograficznej z państwowym systemem oświatowym i zdrowotnym, wskazując na potencjalnie kierunki usprawnień na tych polach. Po wystąpieniach analityków odbył się ekspercki panel dyskusyjny dotyczący szerszego kontekstu omawianego tematu, w którym udział wzięli dr Krzysztof Szwarc z Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, Franciszek Podlacha, Dyrektor ds. Rozwoju Polskiego Towarzystwa Gospodarczego i Kazimierz Przeszowski reprezentujący Centrum Życia i Rodziny. Dyrektor Podlacha zaproponował w ramach debaty zmianę pryzmatu, przez który należy patrzeć na zagadnienia ludnościowe, podkreślając, że demografia stanowi „czynnik potęgotwórczy”, i powinno się rozpatrywać ją nie tylko jedynie jako „koło ratunkowe” dla budżetu państwa, ale przede wszystkim jako narzędzie rozwoju politycznego państwa, którego nie możemy zaniedbać, jeśli chcemy rozwijać się na arenie międzynarodowej.

Zarówno analizę rządowego projektu, jak i zapis nagrania z konferencji, znaleźć można na stronie internetowej i w mediach społecznościowych Instytutu Ordo Iuris.

– Cały projekt stanowi obiecującą zapowiedź badawczo-analitycznego pionu rozpoczynającej właśnie działalność uczelni Collegium Intermarium, która, o czym jesteśmy przeświadczeni, stanie się platformą do prowadzenia wysokiej jakości nieskrępowanej ideologią dyskusji naukowej – podkreśla Patryk Miernowski.

Źródło: Collegium Intermarium/Instytut na Rzecz Kultury Prawnej Ordo Iuris