Czym jest coraz bardziej popularna wśród MŚP koncepcja Industry 4.0? Można ją nazwać czwartą rewolucją przemysłową, prowadzącą do jak największej automatyzacji oraz cyfryzacji firm. Sama koncepcja opisuje złożony proces transformacji technologicznej i organizacyjnej przedsiębiorstw. Wspólną cechą wdrożeń Industry 4.0 jest wykorzystanie najnowszych technologii w celu połączenia i synchronizacji automatyzacji, mechatroniki, IT oraz cyfryzacji.
Nowe technologie na pomoc firmom
Według przeprowadzonego we wrześniu br. przez Smart Industry Polska 2020 badania, koncepcję Industry 4.0 w 2020 roku wdrożyło 7,2 proc. MŚP (dwa lata wcześniej dotyczyło to zaledwie 4,5 proc. firm). Technologie zgodne z koncepcją stanowią dziś element strategii przedsiębiorstw. W 30 proc. z nich określono nowe oczekiwania lub zmieniono wymogi względem pracowników odnośnie kompetencji cyfrowych. Rośnie też liczba przedsiębiorców planujących podjąć podobne kroki – 25,5 proc. zamierza tę koncepcję wdrożyć w krótkim czasie. Rośnie wiara, że wpłynie to na sukces ich firm w przyszłości.
W przypadku przedsiębiorstw produkcyjnych sektora MŚP, transformacja cyfrowa przeprowadzona została w umiarkowanie dużym odsetku firm. Ankietowani deklarowali, że najczęściej wdrażanymi technologiami cyfrowymi, zgodnymi z koncepcją Industry 4.0 były: analityka danych i optymalizacja produkcji (59,5 proc.), predictive maintenance (31,4 proc.), robotyzacja linii produkcyjnych (28,8 proc.), oprogramowanie obniżające koszty prototypowania produktów i wprowadzania nowych (25,5 proc.), Internet Rzeczy (19 proc.) oraz druk 3D (18,3 proc.).
Transformacja cyfrowa realizowana jest obecnie aż w 60 proc. przedsiębiorstw – jeśli chodzi o komunikację i współpracę z klientami lub dostawcami. Jednak w zakresie uruchamiania cyfrowych kanałów dystrybucji lub cyfrowego wsparcia sprzedaży wdrożyło ją zaledwie 25 proc. firm.
70 proc. ankietowanych uważało, że cyfryzacja sposobu pracy została wymuszona pandemią koronawirusa.
Zarządzający bez wystarczającej wiedzy
Osoby kierujące polskimi MŚP zdecydowanie rzadziej dobrze oceniają swoje kompetencje w zakresie cyfryzacji niż te związane z zarządzaniem ludźmi. 55 proc. z nich uważa jednak, że dysponują w pełni wystarczającą wiedzą dotyczącą analityki danych i optymalizacji produkcji. Ocena pozostałych kompetencji cyfrowych, takich jak: sztuczna inteligencja, cyfrowy bliźniak (digital twin) i digitalizacja produkcji czy big data wypada już znacznie słabiej. Mimo tego, ponad 45 proc. ankietowanych nie zdobywa wiedzy na temat cyfryzacji.
Czy warto wdrażać Industry 4.0?
Na zwrot z inwestycji w cyfryzację należy patrzeć w dłuższej perspektywie. Dokonane w tym kierunku zmiany oznaczają z czasem wzrost jakości produktu lub obniżenie kosztów jego wytworzenia. Dadzą też przedsiębiorstwu większe możliwości wytwórcze.
Dziś bez cyfrowej strategii trudno efektywnie rozwijać swoją firmę. Cyfryzacja wpływa na działalność przedsiębiorstw każdego typu i z każdej branży, a inwestycje w nowoczesne technologie pozwalają skutecznie konkurować, nie tylko na rynku krajowym, ale przede wszystkim zagranicznym.
Badanie wykazało jednak, że nie jest to aspekt dostatecznie jeszcze przez przedsiębiorców doceniany. Wdrażanie rozwiązań cyfrowych stosunkowo rzadko postrzegane było jako element decydujący o szybkim wzroście konkurencyjności firmy. Ankietowani spodziewają się jednak, że dzięki nowym technologiom poprawi się efektywność organizacji pracy. 30 proc. uznało, że wdrażanie cyfrowych rozwiązań uda się przekuć w sukces firmy w perspektywie najbliższych trzech lat.
Piąta edycja badania Smart Industry Polska została przeprowadzona we wrześniu br. przez agencję badawczą Kantar Polska, na zlecenie firmy Siemens, we współpracy z Ministerstwem Rozwoju, Pracy i Technologii.
