Realizacja pilotażu miała na celu integrację zagranicznych startupów z polskim ekosystemem gospodarczym, rozwój i wdrożenie innowacyjnych rozwiązań na polskim rynku, a także zwiększenie rozpoznawalności krajowego ekosystemu startupowego na arenie międzynarodowej. Efekty tych działań, prowadzonych w latach 2018-2020, zostały opisane w publikacji PARP „Raport Poland Prize”.
Pilotaż Poland Prize został opracowany i przeprowadzony przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości w ramach projektu inno_LAB, stanowiącego laboratorium do tworzenia i testowania nowych narzędzi wsparcia innowacyjności. Wyzwaniem, na które miał odpowiadać, była stosunkowo niska atrakcyjność polskiego ekosystemu startupowego. Problematycznymi kwestiami była ograniczona, zagraniczna rozpoznawalność takich atutów polskiej gospodarki jak dostępność infrastruktury badawczej, jakość rynku kapitałowego czy wielkość rynku wewnętrznego.
– Oferta pilotażu Poland Prize skierowała uwagę kilku tysięcy startupów na Polskę. Zespoły z całego świata mogły przekonać się, że nasz kraj proponuje bardzo atrakcyjne warunki dla rozwoju i skalowania działalności startupowej. Utrwalamy wizerunek kraju, który w bardzo profesjonalny sposób podchodzi do wsparcia młodych, technologicznych spółek, a przy tym potrafi otworzyć się na zagraniczne talenty. Mamy aspiracje, aby nasz ekosystem wyróżniał się w tej części Europy różnorodnością i otwartością – w ten sposób będziemy budować jego konkurencyjność– mówi Marcin Seniuk, dyrektor Departamentu Rozwoju Startupów w PARP.
Kluczowa rola akceleratorów
Podstawowym założeniem warunkującym realizację pilotażu Poland Prize było jego wdrożenie w oparciu o pracę akceleratorów – podmiotów posiadających doświadczenie we współpracy z zagranicznymi startupami oraz w prowadzeniu programów akceleracyjnych. W ramach postępowania konkursowego grant na realizację projektu w ramach pilotażu Poland Prize otrzymało 5 podmiotów. Projekty realizowane były od czwartego kwartału 2018 r. do pierwszego kwartału 2020 r. W efekcie starannej selekcji akceleratorów krajowy rynek powiększył się o 101 startupów – polskich spółek założonych przez obcokrajowców. Realizacja zasadniczej części projektów zakończyła się przed wprowadzeniem ograniczeń wynikających z epidemii koronawirusa.
Na liście wybranych akceleratorów znalazły się Blue Dot Solutions (specjalizacja: transport i logistyka, PropTech, Data Science), Fundacja Startup Hub Poland (energetyka, ICT, Life Science), Huge Thing (FinTech i MarTech), Gdańska Fundacja Przedsiębiorczości (FinTech, TelecomTech, ICT, Technologie Kosmiczne), Brinc Limited (IoT, Connected Hardware).
Chętni z całego świata
W sumie do wszystkich programów akceleracyjnych realizowanych w ramach Poland Prize aplikacje złożyły 2632 zagraniczne startupy pochodzące z 94 krajów. Największą popularnością pochwalić się mógł program realizowany przez Fundację Startup Hub Poland, do którego aplikowało 1141 startupów (43 proc. ogółu aplikacji w ramach Poland Prize). W przypadku pozostałych akceleratorów liczba złożonych aplikacji wyniosła 615 dla Brinc Limited; 418 dla Huge Thing; 243 dla Gdańskiej Fundacji Przedsiębiorczości oraz 215 dla Blue Dot Solutions.
101 zwycięzców
Spośród aplikujących do akceleracji wybrano w sumie 101 zespołów. Uwzględniając ryzyko rezygnacji pojedynczych startupów podczas akceleracji liczba zrekrutowanych przez akceleratory startupów nieznacznie przekraczała wymagane minimum (17). Brinc Limited oraz Gdańska Fundacja Przedsiębiorczości zrekrutowały po 18 zespołów. Blue Dot Solutions – 19. Huge Thing – 20. Wyjątkiem w tym zakresie była Fundacja Startup Hub Poland, która zrekrutowała aż 26 startupów (co wynikało m.in. ze znaczącej liczby otrzymanych aplikacji).
Charakterystyka startupów
W strukturze branżowej startupów uczestniczących w Poland Prize dominowały firmy zajmujące się oprogramowaniem (41 proc.), działalnością wydawniczą (9 proc.), działalnością usługową w zakresie informacji (7 proc.), badaniami naukowymi i pracami rozwojowymi (6 proc.), pozostałą produkcją wyrobów (5 proc.), produkcją komputerów, wyrobów elektronicznych i optycznych (5 proc.), działalnością w zakresie architektury i inżynierii; badaniami i analizą techniczną (5 proc.) oraz handlem hurtowym, z wyłączeniem handlu pojazdami samochodowymi (3 proc.).
W ramach Poland Prize startupy otrzymały granty o łącznej wartości 14,3 mln zł. Kwoty i schematy przyznawania grantów dla startupów różniły się pomiędzy poszczególnymi programami akceleracyjnymi. Niezależnie od strategii poszczególnych akceleratorów większość (71 proc.) startupów otrzymała grant w wysokości ponad 150 tys. zł.
Grant finansowy, obok możliwości nawiązania współpracy i relacji biznesowych w Polsce, stanowił najważniejszy dla startupów element Poland Prize. Jego znaczenie podkreślało 59 proc. badanych startupów. Warto przy tym zauważyć, że wysokość otrzymanego grantu, w opinii większości startupów, była odpowiednia – średnia ocena na skali od 1 do 5 wyniosła 4,3, zaś negatywne opinie w tym zakresie (ocena 1 lub 2) wyraziło jedynie 3 proc. badanych.
Sukces programu Poland Prize, w tym skuteczne wykorzystanie powierzonych grantów, nie byłby możliwy bez zaangażowania mentorów, konsjerżów oraz partnerów korporacyjnych. Poza grantem finansowym startupy mogły liczyć na usługi doradcze o wartości do 50 tys. zł, które pomagały im poznać polskie otoczenie biznesowe. Doradztwo biznesowe było najwyżej ocenianym elementem Programu.
Startupy nie zwalniają tempa
Znacząca część zespołów, które ukończyły Poland Prize, kontynuuje rozwój produktu i jest jeszcze przed jego komercjalizacją. Zdecydowana większość startupów planuje skomercjalizować swój produkt w ciągu najbliższych dwóch lat.
