Osoby skierowane przez Państwową Inspekcję Sanitarną na kwarantannę mają prawo do świadczeń chorobowych – wynagrodzenia za czas choroby, które finansuje pracodawca albo zasiłku chorobowego. Dotyczy to osób objętych ubezpieczeniem chorobowym. Świadczenia przysługują także ubezpieczonym, którzy zostali poddani izolacji; w tym izolacji w warunkach domowych. Dlatego też informacje o kwarantannie lub izolacji są niezbędne do wypłaty zasiłków chorobowych i opiekuńczych.
Od 24 października 2020 roku podstawą wypłaty świadczeń chorobowych osobie poddanej kwarantannie albo izolacji domowej jest informacja w systemie informatycznym Centrum e-Zdrowia (system EWP) o objęciu tej osoby kwarantanną lub izolacją w warunkach domowych. Dane dotyczą osób, których kwarantanna lub izolacja trwała w dniu 22 października albo zaczęła się po tej dacie. Jeśli zatem ktoś znajdzie się na kwarantannie lub będzie miał zaleconą izolację obecnie, jej dane będą już dostępne w systemie – są one udostępniane na portalu PUE ZUS; odpowiednio w panelu płatnika oraz w panelu ubezpieczonego, w nowej zakładce [kwarantanna, izolacja domowa]. Tym samym pracodawca otrzymuje informację o skierowaniu pracownika na kwarantannę lub izolację bezpośrednio w systemie PUE ZUS, bez konieczności dostarczania przez pracownika jakichkolwiek dokumentów.
Dane dostępne na portalu ZUS
Jak na początku listopada wyjaśnił ZUS, do wypłaty świadczenia chorobowego przez pracodawcę wystarczy informacja o kwarantannie lub izolacji, która będzie znajdować się w panelu płatnika w zakładce [kwarantanna, izolacja domowa].
Dopiero jeśli zdarzy się, że osoba ubezpieczona przebywa na kwarantannie lub w izolacji domowej, a na profilu pracodawcy (na PUE ZUS) nie będą widoczne odpowiednie dane o jej sytuacji, osoba ta – w terminie trzech dni roboczych od dnia zakończenia obowiązkowej kwarantanny albo izolacji – powinna złożyć płatnikowi składek pisemne oświadczenie, w którym potwierdza odbycie obowiązkowej kwarantanny czy izolacji. Takie oświadczenie (po potwierdzeniu w Państwowej Inspekcji Sanitarnej zawartych w nim informacji) stanowi podstawę do wypłaty świadczeń chorobowych. Oświadczenie to nie ma określonego wzoru. Dopuszczalna jest zatem dowolna forma pisemna.
Ponieważ obecnie podstawą do wypłaty świadczenia chorobowego jest informacja z systemu PUE ZUS osoby, które zostały skierowane na kwarantannę lub są objęte izolacją domową, a które ubiegają się o wypłatę świadczeń chorobowych, nie muszą dostarczać papierowej decyzji sanepidu do ZUS ani swojemu pracodawcy. Nie muszą też mieć zwolnienia lekarskiego z powodu przebywania w izolacji domowej. Powinny jednak poinformować pracodawcę o przyczynie nieobecności w pracy, co może się odbyć telefonicznie lub mailowo.
System oczywiście rejestruje wyłącznie nakazane kwarantanny oraz izolacje. Nie zawiera natomiast informacji o tzw. samoizolacjach, czyli przypadkach, gdy pracownik sam decyduje się na pozostanie w domu. W takiej sytuacji zawsze powinien on jednak uzyskać na to zgodę pracodawcy i nie przysługuje mu prawo do zasiłków.
Przy ustalaniu prawa do zasiłku chorobowego osobie odbywającej kwarantannę stosuje się ogólne zasady dotyczące prawa do świadczenia (zasiłku) chorobowego. Jedną z nich jest pozbawienie prawa do jego uzyskania w przypadku wykonywania pracy zarobkowej w okresie niezdolności do pracy. Jeżeli zatem osoba poddana kwarantannie lub izolacji wykonuje w tym czasie pracę zdalną, to traci prawo do zasiłku chorobowego. Odbywanie kwarantanny lub izolacji jest bowiem wtedy traktowane jako niezdolność do wykonywania pracy z powodu choroby.
Albo praca, albo zasiłek
Równocześnie jednak ZUS wyjaśnił, że w innych przypadkach (niż ustalanie prawa do zasiłku chorobowego) okres, w którym pracownik podlega obowiązkowi kwarantanny nie jest tożsamy z niezdolnością do pracy z powodu choroby. Kwarantanna oznacza bowiem odosobnienie osoby zdrowej, u której nie stwierdzono zakażenia chorobą zakaźną, ale która była narażona na takie zakażenie. To oznacza, że w przypadku, gdy pracownik w związku z odbywaniem kwarantanny nie wystąpi o zasiłek chorobowy oraz w uzgodnieniu ze swoim pracodawcą będzie wykonywał pracę zdalną, prawo do zasiłku chorobowego nie będzie mu przysługiwało. Będzie natomiast przysługiwało wynagrodzenie za wykonaną pracę.
Należy jednak pamiętać, że pracownik poddany kwarantannie lub izolacji nie może opuszczać miejsca swojego zamieszkania. A zatem, jeżeli stan zdrowia pracownika jak i rodzaj pracy pozwalają na jej wykonywanie poza stałym miejscem, a pracownik ma umiejętności i możliwości techniczne oraz lokalowe do wykonywania takiej pracy, to może pracować zdalnie. Nie ma wtedy jednak prawa do zasiłku chorobowego.
