Polski Ład, którego przepisy zaczną obowiązywać od 1 stycznia 2022 r., zmusi wielu podatników prowadzących własne firmy, do wnikliwego przeanalizowania, która z dostępnych form opodatkowania będzie dla nich najbardziej korzystna. Opcje, które im pozostają, są w praktyce trzy. To tzw. zasady ogólne (podatek płaci się według skali podatkowej), podatek liniowy (ze stała stawką 19 proc.) oraz ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, który jest obecnie mocno promowany przez rząd i który rzeczywiście po zmianach w zasadach opłacania składki zdrowotnej może dla wielu przedsiębiorców okazać się najtańszym sposobem rozliczania się z fiskusem.
Nie da się już natomiast wybrać karty podatkowej. W tej formie podatek w 2022 r. może płacić tylko podatnik, który był w tej formie opodatkowany w 2021 r.
Kluczowe przy tym jest to, że każdy podatnik ma prawo dokonać na początku kolejnego roku podatkowego zmiany formy, w jakiej jest opodatkowany. Wbrew też powszechnemu przekonaniu, czas na to wcale nie kończy się 20 stycznia. Ten termin dotyczy bowiem tylko takich firm, które rozpoczynają działalność (pierwszy raz) w grudniu.
Pozostali podatnicy, a zatem tacy, którzy kontynuują swoją działalność, zmiany formy, w jakiej opłacają swoje podatki, mogą dokonać w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym uzyskali pierwszy przychód.
Jeżeli zatem podatnik pierwszy dochód uzyska w styczniu, co zazwyczaj dotyczy większości firm, czas na zmianę formy opodatkowania ma do 20 lutego. Jeśli zaś pierwszy przychód zostanie uzyskany w lutym, czas na decyzję będzie do 20 marca.
Co ważne, podatnik, który pomyli się przy wyborze, może swoją pomyłkę skorygować, byle nastąpiło to przed upływem terminu złożenia zawiadomienia. Jeśli zatem podatnik, który pierwszy przychód ma w styczniu, wybierze ryczałt i zgłosi to np. 5 lutego, dojdzie do wniosku, że woli jednak podatek liniowy, może dokonać zgłoszenia ponownie, byle nastąpiło to przed 20 lutego. Jeśli zatem zgłosi kolejną zmianę np. 15 lutego, to mimo że wybrał najpierw ryczałt, będzie mógł być opodatkowany stawką liniową. Gdyby jednak dokonał zgłoszenia nie 15, a np. 25 lutego, to będzie musiał płacić podatek według pierwszego zgłoszenia, czyli ryczałt.
Samo zawiadomienie może odbyć się na dwa sposoby. Albo poprzez zawiadomienie bezpośrednio urzędu skarbowego, w którym podatki na co dzień opłacamy, albo też poprzez odpowiednią modyfikację wpisu w CEIDG. Aby dokonać zmiany formy opodatkowania, podatnik powinien wypełnić formularz CEIDG-1. Może to zrobić przez internet lub w urzędzie miasta czy gminy.
Znacznie mniej czasu niż podatnicy PIT mają na decyzję spółki opodatkowane CIT. W ich przypadku możliwe jest albo pozostanie na normalnych zasadach opodatkowania, albo skorzystanie z dobrodziejstw zmodyfikowanego przez Polski Ład tzw. estońskiego CIT. Aby jednak z tego ostatniego móc korzystać, konieczne jest złożenie zawiadomienia o wyborze opodatkowania w tej formie, według ustalonego wzoru do właściwego naczelnika urzędu skarbowego w terminie do końca pierwszego miesiąca pierwszego roku podatkowego, w którym spółka ma być opodatkowany ryczałtem. Mimo licznych zmian w zasadach opodatkowania ryczałtem od spółek (estońskim CIT), które wprowadził Polski Ład (nowelizacja została opublikowana w Dz.U. z 2021 r., poz. 2105), ta zasada nie uległa zmianie.
Oznacza to, że gdy spółka chce korzystać z ryczałtu od dochodów spółek od 1 stycznia 2022 r., musi to zgłosić najpóźniej do poniedziałku 31 stycznia 2002 r. Taki termin dotyczy oczywiście tylko spółki, która ma rok podatkowy pokrywający się z rokiem kalendarzowym. Jeśli spółka ma rok podatkowy inny niż kalendarzowy, oświadczenie złoży w innym terminie. Jeśli zatem np. rok podatkowy kończy się dla niej 31 marca 2022 r. i zamierza ona korzystać z ryczałtu od 1 kwietnia 2022 r., to czas na złożenie oświadczenia ma do końca kwietnia 2022 r.
Zawiadomienie o wyborze opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek kapitałowych ma oznaczenie ZAW-RD. Co istotne, formularz ten składa się nie tylko przy wyborze ryczałtu, ale także w każdym przypadku, gdy objęte tym zgłoszenie dane ulegają zmianie. W takim przypadku na ponowne złożenie druku ZAW-RD podatnik ma 14 dni od zaistnienia tych zmian.
