Projekt nowelizacji przepisów podatkowych w ramach Polskiego Ładu, w tym także ustaw o PIT oraz o CIT, zawiera obszerną część poświęconą modyfikacjom w zakresie cen transferowych. Sporo z nich ma na celu uproszczenie obecnych procedur lub doprecyzowanie regulacji, które dziś budzą wątpliwości interpretacyjne. Co ważne, zmiany w tym obszarze były dyskutowane w ramach Forum Cen Transferowych, które działa przy Ministerstwie Finansów i zaprasza do dyskusji m.in. przedstawicieli biznesu czy ekspertów podatkowych. Co zatem się zmieni? Wybraliśmy kilka, najważniejszych – naszym zdaniem – propozycji zawartych w nowelizacji.
Definicje trzeba doprecyzować
W projekcie ustawy zmiany w obszarze cen transferowych rozpoczęto od modyfikacji definicji podmiotów powiązanych. Konieczne bowiem było uporządkowanie powiązań przy spółkach, które nie mają osobowości prawnej. Aby przepisy ustaw o podatkach dochodowych były spójne, pojęcie spółki niemającej osobowości prawnej zastąpiono spółką niebędącą osobą prawną.
Ponadto zastąpiono słowo „wspólników” słowem „wspólnik”. Dzięki tej – wydawać by się mogło – drobnej korekcie doprecyzowano, że powiązanie zachodzi pomiędzy spółką niebędącą osobą prawną a każdym z jej wspólników odrębnie.
Co ważne, definicja podmiotów powiązanych zostanie poszerzona. Wśród podmiotów powiązanych pojawią się bowiem spółka komandytowa i spółka komandytowo-akcyjna. Za podmioty powiązane będzie uważało się spółkę i komandytariusz, bez względu na wielkość udziałów.
Uszczegółowiona ma zostać też kwestia wywierania znaczącego wpływu, odnosząc się również do udziału w stratach spółek. W sytuacji wystąpienia powiązań w momencie, gdy udział wspólnika w zyskach nie przekroczyłby progu ustawowego, a jednocześnie udział w stracie spółki zostałby określony na poziomie przekraczającym próg 25 proc., warunek wywierania znaczącego wpływu zostałby spełniony.
Mniej formalności przy korektach
Kolejna ważna dla przedsiębiorców zmiana ma zajść przy korekcie cen transferowych. Obecnie korekta jest możliwa, jeśli przedsiębiorca w momencie dokonania korekty posiada m.in. oświadczenie podmiotu powiązanego, z którego wynika, że podmiot ten dokonał korekty cen transferowych w tej samej wysokości, co podatnik. Drugi warunek to potwierdzenie dokonania tej korekty w rocznym zeznaniu podatkowym za rok podatkowy, którego korekta dotyczy.
Od przyszłego roku korekta cen transferowych in minus będzie możliwa także wtedy, gdy podatnik otrzyma od podmiotu powiązanego dowód księgowy potwierdzający dokonanie korekty cen transferowych w określonej wysokości przez podmiot powiązany. Dowód księgowy zastąpi więc dzisiejsze oświadczenia. Dodatkowo zniknie obowiązek informowania o dokonaniu korekty cen transferowych w zeznaniu rocznym.
Safe harbour z rokiem podatkowym zamiast obrotowym
Następny obszar zmian obejmie mechanizm safe harbour finansowy. Instytucja tzw. bezpiecznej przystani (ang. safe harbour) obowiązuje od początku roku 2019, m.in. dla transakcji pożyczek, kredytów oraz emisji obligacji. Mechanizm ten polega na uproszczeniu, dla celów cen transferowych, zasad rozliczeń dla określonych transakcji finansowych oraz odstąpieniu przez organ podatkowy od określenia dochodu lub straty podatnika w zakresie oprocentowania takich transakcji. Obecnie przesłanki zastosowania safe harbour finansowego odnoszą się do roku obrotowego, a ocena spełnienia warunków dotyczących oprocentowania wiąże się z momentem zawarcia umowy. Od przyszłego roku okresem, w którym badany będzie warunek możliwości skorzystania z safe harbour finansowego, ma być rok podatkowy.
Dodatkowo projekt nowelizacji doprecyzowuje, że umowa pożyczki (kredytu, obligacji) powinna być zgodna z warunkami safe harbour finansowego w zakresie oprocentowania każdorazowo w przypadku zmiany umowy pożyczki. Dziś takiego wskazania w przepisach nie ma.
Więcej czasu na dokumenty local file
Dobra wiadomość dla przedsiębiorców to propozycja wydłużenia terminów na sporządzenie lokalnej dokumentacji cen transferowych. Zgodnie z nowymi przepisami lokalną dokumentację cen transferowych będzie trzeba sporządzić w terminie do końca dziesiątego miesiąca po zakończeniu roku podatkowego podmiotu.
Dodatkowo zmienione zostaną wyłączenia z obowiązku sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych. Dziś dokumentacji lokalnej nie trzeba przygotowywać dla transakcji kontrolowanych pomiędzy podmiotami powiązanymi, będącymi polskimi rezydentami. Po zmianach to wyłączenie ma też objąć transakcje powiązane pomiędzy położonymi w Polsce zakładami zagranicznymi, których macierzyste jednostki są podmiotami powiązanymi, a także pomiędzy położnym w Polsce zakładem zagranicznym podmiotu powiązanego będącego nierezydentem i powiązanego z nim podmiotu mającego rezydencję podatkową w Polsce.
Projektowane przepisy przewidują również zwolnienie z obowiązku sporządzania lokalnej dokumentacji cen transferowych dla transakcji kontrolowanych objętych porozumieniem podatkowym oraz porozumieniem inwestycyjnym. Zwolnienie będzie się też stosować do transakcji kontrolowanych objętych mechanizmem typu safe harbour dla pożyczek, kredytów, obligacji oraz transakcji dotyczących rozliczeń w zakresie tzw. czystego refakturowania.
Jeszcze jeden pomysł w zakresie lokalnej dokumentacji cen transferowych dotyczy jej zawartości. Projektodawcy zaproponowali, że od przyszłego roku lokalna dokumentacja cen transferowych może nie zawierać analizy porównawczej lub analizy zgodności w przypadku:
* transakcji kontrolowanych spełniających kryteria zwolnienia safe harbour dla transakcji kontrolowanych stanowiących usługi o niskiej wartości (regulacja obecnie obowiązująca),
* transakcji kontrolowanych zawieranych przez podmioty powiązane będące mikroprzedsiębiorcą lub małym przedsiębiorcą w rozumieniu Prawa przedsiębiorców,
* transakcji innych niż transakcje kontrolowane zawierane z tzw. rajami podatkowymi (transakcje bezpośrednie) lub w których rzeczywisty właściciel kontrahenta jest rezydentem tzw. rajów podatkowych (transakcje pośrednie), objęte obowiązkiem dokumentacyjnym.
Ułatwienia dotyczące mikro i małych przedsiębiorców, a także transakcji z tzw. rajami podatkowymi mają mieć zastosowanie również do dokumentacji cen transferowych sporządzanej za rok podatkowy rozpoczynający się w 2021 r. Trzeba jedynie pamiętać, że lista podmiotów objętych uproszczeniem w sporządzaniu dokumentacji cen transferowych będzie ściśle określona.
Przedsiębiorcy zyskają też więcej czasu na przekazanie skarbówce dokumentacji cen transferowych na jej żądanie. Dziś mają na to 7 dni. Po zmianach będzie 14.
Bez oświadczenia o sporządzeniu dokumentacji cen transferowych
Obecnie podmioty powiązane muszą składać oświadczenie o sporządzeniu dokumentacji cen transferowych do urzędu skarbowego, które – co do zasady – musi być podpisane przez kierownika jednostki (w rozumieniu przepisów ustawy o rachunkowości). Podmiot powiązany oświadcza w tym dokumencie, że sporządził lokalną dokumentację cen transferowych oraz że ceny transferowe transakcji kontrolowanych, objętych lokalną dokumentacją cen transferowych, są ustalane na warunkach, które ustaliłyby między sobą podmioty niepowiązane.
Od przyszłego roku przedsiębiorcy nie będą musieli już sporządzać tego dokumentu jako odrębnego pisma. Zostanie on w takiej samej formie przeniesiony do informacji o cenach transferowych. Równolegle do formularza TPR-P i TPR-C zostanie dodany drugi element dotychczasowego oświadczenia dotyczący rynkowości cen transferowych. Podatnicy nie będą musieli, różnymi kanałami elektronicznymi, składać dwóch różnych dokumentów dotyczących tego samego przedmiotu. W rezultacie podatnik będzie składał tylko jeden zintegrowany formularz.
Zmieni się także termin złożenia informacji o cenach transferowych. Zostanie on wydłużony do końca jedenastego miesiąca po zakończeniu roku podatkowego podmiotu (powiązanego oraz innego niż powiązany w zakresie transakcji innych niż kontrolowane dla potrzeb transakcji z tzw. rajami podatkowymi). Inny będzie też organ, do którego składana będzie informacja o cenach transferowych. Zgodnie z nowym przepisem, informację składać się będzie do naczelnika urzędu skarbowego właściwego w sprawach podatku dochodowego.
Z projektu wynika także, że informacja o cenach transferowych będzie mogła być podpisywana przez:
* osobę fizyczną – w przypadku podmiotu powiązanego będącego osobą fizyczną,
* osobę upoważnioną przez przedsiębiorcę zagranicznego do reprezentowania go w oddziale – w przypadku podmiotu powiązanego będącego przedsiębiorcą zagranicznym posiadającym oddział działający w Polsce,
* kierownika jednostki (w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 6 ustawy o rachunkowości), a w przypadku gdy jednostką kieruje organ wieloosobowy – przez jedną albo więcej osób uprawnionych do reprezentacji, z zachowaniem zasad reprezentacji.
Generalnie informacji nie będzie mógł podpisać pełnomocnik, choć projekt przewiduje pewne wyjątki w tym zakresie. Wśród wyjątków będą: prokurent działający zgodnie z zasadami reprezentacji oraz pełnomocnik będący adwokatem, radcą prawnym, doradcą podatkowym lub biegłym rewidentem.
Projekt Polskiego Ładu w obszarze podatkowym znajduje się obecnie na etapie konsultacji publicznych. Te potrwają do końca sierpnia. Niewykluczone zatem, że pewne korekty w planowanych zmianach zostaną jeszcze wprowadzone.
