Nowa dyrektywa aktualizuje wykaz towarów i usług, do których można zastosować obniżone, a nawet zerowe stawki VAT. Komisja Europejska w wydanym oświadczeniu stwierdziła, że wtorkowe ustalenia Ecofinu (ministrów finansów krajów Wspólnoty) odpowiadają aktualnej polityce Unii w zakresie zmian klimatycznych, transformacji cyfrowej i ochronie zdrowia publicznego. Co ciekawe, na liście „uprzywilejowanych” produktów po raz pierwszy znalazły się towary zaspokajające podstawowe potrzeby, takie jak np. przybory higieniczne dla kobiet.
Ważnym aspektem nadchodzących zmian jest eliminacja korzyści podatkowych dla produktów szkodzących środowisku, a przez to utrudniających walkę ze zmianami klimatycznymi. Z tego powodu państwa członkowskie do końca 2030 r. będą zobowiązane zaprzestać stosowania obniżonej stawki VAT na produkty i usługi, które „szkodzą zielonej transformacji”, takich jak: paliwa kopalne lub niektóre typy nawozów.
Pełne dostosowanie unijnych przepisów dotyczących VAT do wspólnych priorytetów politycznych UE ma być również możliwe dzięki „Udostępnieniu wszystkim państwom odstępstw i zwolnień w odniesieniu do określonych towarów i usług, obecnie obowiązujących ze względów historycznych w niektórych państwach członkowskich, w celu zapewnienia równego traktowania i uniknięcia zakłóceń konkurencji. Istniejące odstępstwa, które nie są uzasadnione celami polityki publicznej innymi niż wsparcie unijnych działań w dziedzinie klimatu, będą musiały zostać zniesione do 2032 r.”.
Polska od lat wnioskowała o możliwość szerszego stosowania obniżonych i zerowych stawek VAT, w tym także na żywność. „Z dużym zadowoleniem przyjmujemy osiągnięcie dzisiejszego porozumienia. Natomiast nie chcemy czekać na formalne przyjęcie dyrektywy przez Radę, co nastąpi już w 2022 r. Możliwość stosowania zerowej stawki VAT na żywność jest szczególnie ważna teraz, gdy w Europie mamy nasilone m.in. zjawiska inflacyjne. Dlatego cały czas podejmujemy starania o to, by Komisja nie zakwestionowała naszych działań w tym kierunku i dlatego w piśmie do komisarza Gentiloniego ponownie zaapelowałem o możliwość wprowadzenia przez Polskę zerowej stawki VAT na żywność na 6 miesięcy, licząc na przychylność KE” – czytamy w komunikacje opublikowanym przez Ministerstwo Finansów.
